Nói đến các điểm du lịch Nha Trang thiên về tâm linh, du khách đa phần thường quan tâm nhiều nhất đến Chùa Long Sơn, hay sau này là Trúc Lâm Tịnh Viện. So với hai điểm đến nổi tiếng này, Am Chúa có vẻ lặng lẽ hơn, nhưng đây lại là không gian lưu giữ những nét văn hóa đặc sắc trong đời sống tâm linh của người Khánh Hòa trong đó có cả người Chăm lẫn người Việt.
Lễ Hội ở Am Chúa người Chăm
Tồn tại từ khá lâu đời, người ta cũng không biết chính xác Am Chúa được xây dựng vào khoảng thời gian nào, nhưng nó đã hiện diện trong cuộc sống của người dân Khánh Hòa qua bao năm tháng. Với những ai yêu mến nền văn hóa Chăm, khi đi du lịch Nha Trang có dịp đến thăm Tháp Bà Ponagar nổi tiếng là nơi hiển thánh của Thánh mẫu Thiên Y Ana, chắc chắn cũng ít nhất một lần nghe kể về Am Chúa – nơi được cho là phát tích của Bà sống thời thơ ấu với cha mẹ nuôi của mình. Am Chúa là một nơi thờ kính tôn nghiêm, đã trải qua nhiều lần trung tu để có được diện mạo hoàn chỉnh như hiện tại. Cấu trúc kiến trúc của Am Chúa cũng không phức tạp, nhưng đều thể hiện rõ nét văn hóa kiến trúc người Chăm đặc sắc. Vì được xây dựng trên Núi Dưa, nên du khách đến tham quan Am Chúa sẽ phải đi lên hết 100 bậc tam cấp lát đá hoa cương, vào cổng tam quan, rồi mới đến Am Chúa. Vẻ bề ngoài, Am Chúa mang nét kiến trúc giản dị, bên trong được trang trí bằng những hình Long, Ly, Quy, Phụng và chữ Hán đắp nổi. Chính điện của Am Chúa thờ Thánh Mẫu Thiên Y Ana cũng được trang trí rất đơn giản. Đặc biệt bên trong điện còn lưu giữ những sắc phong quý giá từ thời Vua Tự Đức. Những sắc phong này như những lời khẳng định về tầm quan trọng và ý nghĩa của Am Chúa nói riêng và Thánh mẫu Thiên Y Ana trong đời sống tâm linh của người dân Khánh Hòa qua thời gian. Nếu du khách đến Nha Trang vào tháng 3 Âm lịch, đến thăm Am Chúa vào những ngày đầu của tháng, khách sẽ có dịp chứng kiến lễ hội Am Chúa rất tưng bừng và mọi người đều tham gia với tâm trạng thật hào hứng.
Với những hành trình du lịch Nha Trang hiện tại, các công ty tổ chức tour du lịch cũng đã đưa điểm đến Am Chúa vào hành trình. Điểm đến này đã góp phần làm phong phú thêm các chuyến tham quan nơi thành phố biển mang ý nghĩa về tâm linh, giúp du khách xa gần hiểu rõ hơn đời sống văn hóa tinh thần phong phú của người dân Khánh Hòa.
